श्री संतोष कंदेवार यांचा
प्राथमिक शिक्षक ते मुख्य लेखाधिकारीचा प्रवास
प्राथमिक शिक्षक ते मुख्य लेखाधिकारी असा प्रवास करणारे संतोष हणमंतराव कंदेवार साहेब यांचा आज वाढदिवस. नांदेड शहरात दिनांक 29 डिसेंबर 1978 रोजी त्यांचा जन्म मध्यमवर्गीय कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील हणमंतराव कंदेवार हे उमरा येथील शाळेतुन सहशिक्षक पदावरून सेवानिवृत्त झाले आहेत तर त्यांची आई सौ. रेणुका ह्या गृहिणी आहेत. श्री हणमंतराव आणि सौ. रेणुका यांना तीन अपत्ये त्यापैकी संतोष हे पहिले अपत्य असून त्यांना सुषमा व स्वाती असे दोन बहिणी आहेत. संतोष यांचे घरातले नाव राजू असे आहे. आज ही घरात त्याच नावाने त्यांना बोलाविले जाते. त्यांचे पहिली ते चौथीपर्यंतचे शिक्षण उमरा ता. लोहा येथील जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळेत झाले तर त्यापुढील पाचवी ते दहावीचे शिक्षण गोकुळनगर मधील पीपल्स हायस्कुल येथे पूर्ण झाले. या शाळेतून त्यांना संजय डाड, चैतन्य दलाल, भूषण परळकर, राजेश उमरेकर, कै. सुरेश सोळंकी, अर्जुन वाकोरे, उमाकांत शिंदे, सचिन तांबट, योगेश जंगले, प्रकाश पाटील, पराग देशमुख, दामोदर डहाळे, डॉ. सुरेश तेलंग, डॉ. पावडे, शिवा टाले, सुनील देबडवार, भगवान तेलंग, उल्हास देबडवार, किरण पाटील, सचिन भोजनकर, गणेश कल्याणकर यासारख्या मित्रांची साथ मिळाली. नांदेडच्या यशवंत महाविद्यालयातुन त्यांनी विज्ञान शाखेतून अकरावी आणि बारावीचे शिक्षण पूर्ण केले. याच ठिकाणी माझी आणि त्यांची भेट झाली. संतोषमुळे मला त्यांची टीम भेटू शकली. मी ग्रामीण भागातून शहरात आलो होतो मात्र ह्या टीम मधील एकाही मित्राने मला कधी ही त्रास दिला नाही उलट मला त्यांचे सहकार्यच मिळाले. आमची मित्रमंडळी म्हणजे अख्खी क्रिकेट टीम होती राखीव खेळाडूंसह. आम्ही कॉलेजात कधी दंगामस्ती किंवा धिंगाणा न करता मैत्रीपूर्ण वातावरणात राहत होतो. त्याचमुळे कॉलेज जीवन संपल्यावर देखील आम्ही सर्व मित्र मैत्रज्योत या समूहात आज ही एकत्र राहत आहोत याचा आम्हांला नक्कीच अभिमान आहे. अर्थातच याचे श्रेय संतोष कंदेवारसह सर्वाना जाते. इंजिनीरिंग साठी औरंगाबादच्या JNCE कॉलेजमध्ये त्यांचा नंबर लागला होता, परंतु त्यांची घरच्या परिस्थितीमुळे त्यांनी D Ed करण्याचा निर्णय घेतला, मग नाईलाजाने शिक्षणशास्त्र म्हणजे डी एड कडे वळावे लागले. नांदेडच्या जिल्हा शिक्षण व प्रशिक्षण केंद्रातून त्यांनी आपले डी एड पूर्ण केले. येथे त्यांची मैत्री नांदेडमधील सुप्रसिद्ध निवेदक दिवाकर चौधरी यांचेशी झाली. त्यानंतर त्यांनी पुढील अभ्यास चालू ठेवण्यासाठी नाशिकच्या यशवंतराव चव्हाण मुक्त विद्यापीठ मध्ये पदवीच्या शिक्षणासाठी प्रवेश घेतला. नोकरीची सुरुवात वयाच्या 19 व्या वर्षी माधवराव पाटील विद्यालय राजगडनगर नांदेड येथील खाजगी शाळेतून केली व त्यानंतर जिल्हा परिषद शाळा बोरवाडी ता. भोकर येथे दीड वर्ष प्राथमिक शिक्षकांची नोकरी केली मात्र त्यांना त्यात स्वारस्य नव्हते. म्हणून त्यांनी त्या नोकरीचा राजीनामा दिला आणि ज्या शाळेत पाचवी ते दहावी पर्यंतचे शिक्षण घेतले होते त्याच गोकुळनगरच्या पीपल्स हायस्कुलमध्ये प्राथमिक शिक्षक म्हणून नोकरी करण्यास सुरुवात केली. या शाळेत त्यांना अरविंद काळे, विनोद टेकाळे आणि राजाराम राठोड सारखे जिवाभावाचे शिक्षक मित्र भेटले. येथे असतांनाच त्यांची पदवी पूर्ण झाली आणि त्यांनी स्पर्धा परीक्षेची तयारी सुरू ठेवली. येथे त्यांनी चार वर्षे शिक्षक म्हणून नोकरी केली. त्यांच्या अंगी असलेली अभ्यासू वृत्ती, जिद्द आणि चिकाटी यामुळे या स्पर्धा परीक्षेत त्यांनी यश मिळविले आणि सर्वप्रथम हिंगोली जिल्ह्यात त्यांना लेखाधिकारी म्हणून नेमणूक मिळाली. त्यानंतर नांदेड जिल्हा परिषदेत लेखाधिकारी म्हणून काही काळ काम पाहिले. चंद्रपूर येथे पदोन्नतीने मुख्य लेखाधिकारी म्हणून रुजू झाले. तेथे काही काळ काम केल्यानंतर ते नांदेड महानगरपालिकेत मुख्य लेखाधिकारी म्हणून काम पाहिले. काही काळ त्यांनी याच पालिकेत उपायुक्त म्हणून देखील काम पाहिले होते. नांदेड महापालिकेत त्यांनी उपायुक्त म्हणून काम करताना धडाडीची कामे केली होती. त्यात अतिक्रमण काढणे, कर वसुली करणे यात त्यांचा पुढाकार महत्वाचा होता. प्रशासनातील त्यांची ही शिस्त काही जणांना कठीण वाटत असली तरी काही काळानंतर त्याचे महत्व पटले हे विशेष. त्यानंतर ते वाशीम जिल्ह्यात सहाय्यक संचालक , स्थानिक निधी लेखा अधिकारी येथे काम केले. सध्या नांदेड येथील सहाय्यक संचालक, स्थानिक निधी लेखा परीक्षा कार्यालयात लेखाधिकारी म्हणून कार्यरत आहेत. आपल्या कामातील शिस्त आणि वक्तशीरपणा यासाठी ते ओळखले जातात.
त्यांना क्रिकेट खेळाची खूप आवड होती, आमच्या क्रिकेट संघात ते जलद गोलंदाज म्हणून ओळखले जात. त्यांची फलंदाजी देखील उत्तम होती. आज ही ते आपल्या शरीराची योग्य देखभाल करताना सकाळची मॉर्निंग वॉक, योगा, व्यायाम नियमितपणे करतात. त्याचसोबत त्यांना वाचन-लेखनाची देखील आवड आहे. तसेच ते उत्तम चित्रकार आणि गायक देखील आहेत. फावल्या वेळात ते आपला छंद आजही जोपासतात. त्यांच्या पत्नीचे नाव सौ. संगीता नामेवार असून त्या जिल्हा परिषद नांदेड मध्ये प्राथमिक शिक्षिका म्हणून कार्यरत आहेत. त्यांना दोन अपत्ये आहेत. त्यापैकी मोठा मुलगा आदर्श आपले इंजिनियरिंग शिक्षण पूर्ण करून UPSC परीक्षेची तयारी करत आहे तर छोटा मुलगा आयुष अकरावी विज्ञान वर्गात शिक्षण घेत आहे. सुसंस्कारी घरात वावर असल्यामुळे त्यांच्यावर योग्य प्रकारचे संस्कार झाले आहेत. आज जरी ते मोठ्या पदावर विराजमान झाले असले तरी बालपणी, शालेय आणि महाविद्यालयीन मित्र परिवारास ते विसरत नाहीत. सर्वांच्या सुखदुःखात सामील होतात. त्यांचे भावी आयुष्य सुख समृद्धीचे, समाधानाचे आणि प्रगतीचे जावो हीच आजच्या 44 व्या वाढदिवसानिमित्त मनःपूर्वक शुभेच्छा .....!
शब्दांकन : नागोराव सा. येवतीकर
विषय शिक्षक तथा स्तंभलेखक
9423625769
